Köyümüzün Adı "Yukarı" Ne?

Ülkemizde yerleşim birimlerinin adlarının değiştirilmesi son günlerde gündeme taşındı. Yerleşim birimlerinin adlarının değiştirilmasi ülkemizin bir gerçeği. Yenice bir gerçek olmadığı gibi ülkemizin sadece belli bazı bölgelerinde yapılan bir uygulama da değil. Selim Özcan'ın "XX. Yüzyılın Başlarında, Canik(Samsun) Sancağında İsimleri Değiştirilmek İstenen Kaza, Köy, Mahaleler ve Yeni İsimleri" başlıklı tebliğinin metnine www.kultur.samsun.bel.tr/samsem2006/doc/044.pdf adresinden ulaşılabilir. Bu makale yer isimlerinin değiştirilmesinin ardındaki düşünce biçimini de, buna yeltenenlerin aczini de, bazı durumlarda açıkça ortaya çıkan cehaletlerini de gösteren güzel bir çalışma.

Yukarıkoçlu ya da Yukarı Koçlu oldukça yeni bir isim. Rahmetli babam Rasim Zengin'in yenilenmeden önceki "nüfus cüzdanı"nda "Yukarı Mülgüç" yazdığını hatırlıyorum. Büyüklerimiz "Yukarı Mürküç" derlerdi. Çetin Koşar adında bir Alaçamlı, internette gördüğüm yazısında "Yukarı Mülküç" diyor. Gerçekte ne acaba köyümüzün adı? "Mülgüç" ne demek? Kökeni ne? Bilen var mı? Ben aradım bulamadım. Bilen/bulan varsa yazarsa memnun olacağım.

Yukarı Koçlu muhtarlık ismi. Bu muhtarlığa çeşitli mahalleler zaman zaman bağlanmış, zaman zaman ayrılmış. Ama Yukarı Koçlu'nun ana çatısını her zaman "Gağşak" ya da Kavşak oluşturmuş. Gağşak üç mahalleden oluşur: Zıbo, Orta Gağşak ve Çongo. "o"lar uzatılır ve "oğlu" anlamına gelir. Zıbo yani Zıboğlu, Çongo yani Çongoğlu kimlerdi, bu isimler nereden geliyordu, ne anlama geliyordu? Daha bunun gibi bir sürü "o" ile biten yer adı var köyde. Örneğin "Kerton oluk yeri". Kimdi Kerto yani Kertoğlu? Nereden geliyor bu ad? Ne anlama geliyor?

Bu arada tarihçi Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu'nun Anadolu'da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar sitesinde (http://www.anadoluasiretleri.com)yaptığım taramada hiçbir sonuca ulaşamadığımı da belirteyim.